نگاهي جديد به مناقشه فردگرايي و جمع گرايي در جامعه شناسي
 
تاريخ : سی و يکم شهريور 1387 ساعت 15:54   کد : 203

مقاله مشترك منتشر شده در شماره ۳۳نامه علوم اجتماعي. بهار ۱۳۷۸. براي مشاهده اصل مقاله اينجا را ببينيد.

چكيده:

فردگرايي و جمع گرايي از گرايشات تعيين كننده اي است كه در تحليل كنش ها و نگرش هاي اجتماعي نقشي اساسي دارد. اين مقاله به بررسي مفهوم دوراهي اجتماعي به عنوان يکي از جديدترين مفاهيم ارائه شده در مناقشه فردگرايي و جمع گرايي مي پردازد. دوراهي اجتماعي نوع خاصي از تعارض ميان نفع جمعي و نفع فردي است ، كه در آن براي هر فرد، صرف نظر از انتخاب ديگران ، بهترين گزينه ، انتخاب نفع فردي است . اما اگر اكثر افراد آن را انتخاب كنند، وضعيتي ايجاد خواهد شد كه براي همه افراد بدتر از حالتي است كه در صورت انتخاب گزينه هميارانه يا نفع جمعي، برايشان حادث مي شد. مسأله دوراهي اجتماعي ، در نظريه انتخاب عقلاني و با استفاده از نظريه بازي و نظريه تصميم گيري قابل بررسي است . از دو منظر متفاوت مي توان دوراهي اجتماعي را تعريف كرد: هزينه هاي بيروني و دروني ، و بازي دو راهي زنداني . مهمترين انواع دوراهي اجتماعي ، دوراهي منابع مشترك و دو راهي كالاهاي همگاني است . در اين مقاله علاوه بر ذكر مثال هايي از دوراهي اجتماعي ، تلاش شده تا با كاوش در اين مفهوم و تعاريف ذكر شده در باب آن ، تعريف و تشريح دقيق و روشني از مفهوم «دوراهي اجتماعي» ارائه شود و گرايش هاي فردگرايانه و جمع گرايانه در واقعيت جامعه مورد تحليل قرار گيرد. تحليل دستاوردهاي پژوهش هاي صورت گرفته و بررسي قابليت مفهوم دوراهي اجتماعي در تحليل گرايش هاي فردگرايانه و جمع گرايانه پايان بخش مقاله است.